Anticonceptie–ondergoed voor mannen: baas in eigen bal?

Met een ring of speciale onderbroek je ballen dichterbij je lichaam brengen? In Frankrijk zijn er al 20.000 mannen die dit doen als vorm van anticonceptie. Zo ook Maxime Labrit, gebruiker én ontwerper van een anticonceptiering. Uroloog Melianthe Nicolai heeft er zo haar vraagtekens bij.

De Franse Maxime Labrit heeft de ‘Andro-Switch’ ontworpen, een ring die je om de penis doet waardoor de ballen teruggaan in het lichaam. Hij werkte als verpleegkundige en kreeg in 2016 een nieuwe relatie. Zijn partner wilde de standaardvormen van anticonceptie voor vrouwen niet gebruiken en dus ging Labrit op zoek naar wat hij kon doen. Hij ontdekte de ‘méthode thermique’, die door de Franse uroloog Roger Mieusset al sinds de jaren tachtig wordt onderzocht. Het idee is dat als de ballen in de buik of lies worden gehouden, de temperatuur te hoog is om voldoende zaadcellen te produceren. Als de ballen voor minstens drie maanden elke dag vijftien uur per dag in deze positie zitten, is een man tijdelijk niet meer vruchtbaar.

Labrit lacht als ik hem vraag of alle mannen überhaupt hun ballen in hun liezen kunnen stoppen. “Natuurlijk, iedereen kan het doen. Soms gebeurt het ook automatisch als je het heel koud hebt, of na een orgasme. Het is helemaal niet gek. Mensen vinden het alleen gek als ze er voor het eerst over horen.” Uroloog en seksuoloog Melianthe Nicolai vertelt ook dat de ballen door de liezen zijn ingedaald: “In de embryonale fase worden de ballen aangemaakt ter hoogte van de nieren en dan als het kind 25 weken oud is gaan ze door het lieskanaal naar de balzak. En soms blijven ze dan ook in de lies hangen.”

Zelfgenaaide onderbroek

Mieusset gebruikt voor deze methode niet een ring, maar een onderbroek. Sinds de jaren tachtig zijn er ook al mannen in Frankrijk die deze onderbroek zijn gaan gebruiken en zich hebben verenigd in de organisatie ARDECOM. Op de website van de organisatie kan je links vinden naar houtje-touwtje Youtube-video’s van een Fransman die je vertelt hoe je zelf zo’n onderbroek kan naaien. Labrit vond zo’n onderbroek niet heel aantrekkelijk: “Waarom een onderbroek? Moet ik dan een normale onderbroek dragen en dan eronder een anticonceptie-onderbroek?” Bovendien was het heel moeilijk om een afspraak te maken met Mieusset en dus besloot Labrit om zelf te zoeken naar een andere manier.

‘’

Ik denk dat als je structureel je ballen in je liezen doet, je de kans op teelbalkanker iets verhoogt

Spannende methode

Nicolai vraagt zich wel af of de methode volledig betrouwbaar is. “Ik vind het wel spannend. Als een bal per ongeluk even naar buiten komt, dan koelt ‘ie alweer af en dan kunnen spermacellen zich alweer ontwikkelen.” Ze verwacht ook dat de kans op teelbalkanker wordt verhoogd door deze methode. “De reden dat urologen niet willen dat bij jongens de bal in de lies blijft als die niet ingedaald is, is dat je dan meer kans hebt op teelbalkanker. Dus ik denk dat als je structureel je ballen in je liezen doet, je de kans op teelbalkanker iets verhoogt.” Nicolai legt ook uit dat het moeilijk is om dit goed te onderzoeken.

Een belangrijke vraag is ook of de aanmaak van spermacellen wel weer op gang kan komen als een man een tijd deze vorm van anticonceptie heeft gebruikt en weer wil stoppen met het dragen van deze ring. Mieusset heeft op kleine schaal al een aantal onderzoeken uitgevoerd (en gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften) waaruit blijkt dat als mannen de ring een jaar dragen en daarna stoppen, de vruchtbaarheid volledig is terug te draaien. Nicolai verwacht ook niet dat onomkeerbaarheid een heel groot risico is.

Een ander punt is het effect op de aanmaak van testosteron. Volgens Nicolai kan een verhoogde temperatuur in principe wel effect hebben op de hormoonhuishouding, maar ze denkt ook dat als ze de ring acht uur per dag niet om hebben de ballen net genoeg tijd hebben om af te koelen. Uit een kleinschalig onderzoek aan de Universiteit van Cairo is gebleken dat er een kleine afname zat in de hoeveelheid testosteron. Daar daalde het gemiddeld van 6.3 ng/ml naar 6.0 ng/ml. Maar die afname was ook volledig terug te draaien wanneer de man er weer mee stopte.

Onderzoek nodig

Labrit zelf heeft geen drastische bijwerkingen ervaren en vindt ook dat we ergens kunnen vertrouwen op het feit dat de methode al bijna 40 jaar wordt gebruikt en dat er nu duizenden mannen zijn die het gebruiken. “Als er bijwerkingen waren geweest hadden we dat nu wel geweten”. Labrit heeft het wel over kleine onschuldige bijwerkingen: “Je kan kleine schaafwondjes krijgen en het kan in het begin even ongemakkelijk voelen. En je ballen kunnen een gram in gewicht afnemen.”

Nicolai denkt wel dat als de ring inderdaad geen gevaarlijke bijwerkingen blijkt te hebben, het zeker een goeie optie kan zijn. Ook omdat mannen niet staan te springen om een pil met hormonen te gebruiken. “Als het werkt, is het echt een goeie optie maar het moet wel goed onderzocht worden. Als het echt met vijftien uur per dag lukt en er blijkt inderdaad geen verandering van testosteron en geen verandering van de kans op kanker te zijn dan is het top natuurlijk.”

‘’

Ik denk dat als je structureel je ballen in je liezen doet, je de kans op teelbalkanker iets verhoogt

Spannende methode

Onderzoek nodig

Belangenorganisatie EntreLac heeft Labrit uiteindelijk geholpen om geld in te zamelen voor de EU-goedkeuring. Stéphanie Dupin van EntreLac vertelt dat ze deze organisatie hebben opgericht, omdat farmaceutische bedrijven vaak alleen willen investeren in producten waar ze veel geld mee kunnen verdienen. Maar de samenleving heeft soms wel behoefte aan medische producten waarvan het nog niet zeker is dat het winstgevend gaat zijn, zoals anticonceptie voor mannen. “Daarom hebben we deze organisatie opgericht, zodat we de samenleving zelf kunnen laten kiezen wat ze willen.”

Voorbeeldfilmpjes

Op de website van de Andro-Switch staan filmpjes en foto’s van hoe je deze ring moet omdoen: je schuift de ring om de penis zo ver mogelijk omhoog. Dan pak je de huid van het scrotum en trek je die door de ring heen naar voren. Hierdoor hebben de ballen geen plek meer en verplaatsen ze automatisch omhoog. Labrit: “Het is heel makkelijk om het om te doen. In het beginnen heb je misschien vijf minuten nodig om het uit te zoeken maar daarna kost het echt maar twee seconden.” Op de website staat ook dat je de ring aan kan houden tijdens het plassen en tijdens seks. Bij sommige sporten wordt aangeraden om eerst je huisarts te raadplegen om te kijken of je de ring veilig kan dragen.

Labrit vertelt dat hij de ring vaak draagt in de nacht en het eerste deel van de dag, maar dat het in principe niet uitmaakt wanneer je de ring precies draagt. Het is vooral belangrijk dat je de ring altijd om dezelfde tijd aan en uit doet, omdat er dan een kleinere kans is dat je een fout maakt. Omdat deze methode inderdaad afhankelijk is van de gebruiker, hoort er bij het protocol dat nu wordt getest voor goedkeuring dat je elke drie maanden een vruchtbaarheidstest doet. Hiermee kan er gecontroleerd worden dat er in het sperma inderdaad niet genoeg zaadcellen zitten om iemand zwanger te maken.

‘’

Ik denk dat als je structureel je ballen in je liezen doet, je de kans op teelbalkanker iets verhoogt

Spannende methode

Onderzoek nodig

Voorbeeldfilmpjes

‘’

Ik denk dat als je structureel je ballen in je liezen doet, je de kans op teelbalkanker iets verhoogt

Spannende methode

Onderzoek nodig

‘’

Ik had gewoon een vorm van anticonceptie nodig en toen ging ik uiteindelijk maar zelf een medisch hulpmiddel DIY-en.

Zo kwam hij op de siliconen ring, de Andro-Switch. “De eerste die ik maakte was alleen voor mezelf. Ik had gewoon een vorm van anticonceptie nodig en toen ging ik uiteindelijk maar zelf een medisch hulpmiddel DIY-en.” Vanuit de garage van het huis van zijn ouders begon hij daarna deze ringen te verkopen via zijn website. Volgens Labrit zijn er inmiddels 20.000 mannen in Frankrijk, België en Zwitserland die deze ring gebruiken. Aangezien de ring nog geen officiële goedkeuring heeft vanuit de EU, verkoopt een kunstenaar deze ringen nu als ‘decoratieve objecten’. Als ik Labrit vraag of hij misschien zelf deze kunstenaar is haalt hij geheimzinnig zijn schouders op.

Het is nu gelukt om genoeg geld te verzamelen om grootschalige onderzoeken te starten waardoor de ring volgens Labrit waarschijnlijk over 5 jaar officiële goedkeuring vanuit de EU zal krijgen. Normaal zijn het farmaceutische bedrijven die dit soort onderzoeken financieren, maar die waren niet geïnteresseerd in deze ring omdat ze niet verwachtten er genoeg geld mee te kunnen verdienen.